ประเภทสมุดรายวัน (Journal) มีอะไรบ้าง...?
สมุดรายวัน (Journal) คือ สมุดบัญชีขั้นแรกที่ใช้บันทึกรายการค้าต่างๆ ที่เกิดขึ้นเป็นประจำ ตามลำดับก่อนหลังโดยละเอียด เป็นสมุดบัญชีที่บอกให้ทราบว่ารายการนั้นจะต้องนำบัญชีใดบ้าง พร้อมทั้งมีการอธิบายเพื่อใช้อ้างอิงผ่านรายการจากสมุดรายวันไปบันทึกบัญชีแยกประเภทได้ในภายหลัง และสมุดรายวันแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้
1. สมุดรายวันเฉพาะ (Special Journal) คือ สมุดบัญชีขั้นต้นที่ใช้บันทึกรายการค้าขั้นต้นที่เกิดขึ้นเฉพาะเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ตามวัตถุประสงค์ของสมุดรายวันเฉพาะเล่มนั้นๆ ซึ่งในกิจการที่มีสมุดรายวันเฉพาะใช้ในการบันทึกบัญชีรายการใดบันทึกลงสมุดรายวันเฉพาะแล้ว ไม่ต้องบันทึกลงสมุดรายวันทั่วไปอีก โดยสมุดรายวันเฉพาะเหมาะสำหรับกิจการซื้อขายสินค้า และกิจการขนาดใหญ่
1.1. สมุดรายวันรับเงิน (Cash Received Journal) คือ สมุดรายวันที่ใช้สำหรับบันทึกรายการค้าที่เกี่ยวกับการรับเงินสด และเงินฝากธนาคารเท่านั้น เช่น การรับเงินจากการให้บริการ การขายสินค้า หรือการรับชำระหนี้ เป็นต้น
1.2. สมุดรายวันจ่ายเงิน (Cash Payment Journal) คือ สมุดรายวันที่ใช้สำหรับบันทึกรายการค้าที่เกี่ยวกับการจ่ายเงินสด และการจ่ายด้วยเช็คผ่านบัญชีธนาคารเท่านั้น เช่น การจ่ายเงินซื้อสินค้า การจ่ายเงินซื้อสินทรัพย์ หรือจ่ายชำระหนี้ เป็นต้น
1.3. สมุดรายวันซื้อ (Purchases Journal) คือ สมุดรายวันที่ใช้สำหรับบันทึกรายการค้าที่เกี่ยวกับการซื้อสินค้าเป็นเงินเชื่อเท่านั้น โดยสินค้าจะต้องซื้อมาเพื่อจำหน่ายเท่านั้น ซึ่งจะไม่ได้รวมถึงการซื้อสินทรัพย์มาใช้ในการดำเนินงาน
1.4. สมุดรายวันขาย (Sales Journal) คือ สมุดรายวันที่ใช้สำหรับบันทึกรายการค้าที่เกี่ยวกับการขายสินค้าเป็นเงินเชื่อเท่านั้น
1.5. สมุดรายวันส่งคืนสินค้า (Purchases Returns and Allowance Journal) คือ สมุดรายวันที่ใช้สำหรับบันทึกรายการค้าที่เกี่ยวกับการส่งคืนสินค้าที่ซื้อมาเป็นเงินเชื่อเท่านั้น โดยรายการส่งคืนจะทำให้ยอดเจ้าหนี้การค้าลดลง
1.6. สมุดรายวันรับคืนสินค้า (Sales Returns and Allowance Journal) คือ สมุดรายวันที่ใช้สำหรับบันทึกรายการค้าที่เกี่ยวกับการรับคืนสินค้าที่ขายไปเป็นเงินเชื่อเท่านั้น โดยรายการรับคืนจะทำให้ยอดลูกหนี้การค้าลดลง
2. สมุดรายวันทั่วไป (General Journal) คือ สมุดบัญชีขั้นต้นหรือสมุดรายวันที่ใช้จดบันทึกรายการค้าที่เกิดขึ้นทุกรายการในการดำเนินงานถ้ากิจการนั้นไม่มีสมุดรายวันเฉพาะ แต่ถ้ากิจกานั้นมีการใช้สมุดรายวันเฉพาะ สมุดรายวันทั่วไปก็จะมีไว้เพื่อบันทึกรายการค้าอื่นๆ ที่เกิดขึ้นและไม่สามารถนำไปบันทึกในสมุดรายวันเฉพาะเล่มใดเล่มหนึ่งได้
