โดยหนี้ทั้ง 2 ราย ต้องมีลูกหนี้และเจ้าหนี้เป็นตนเดียวกัน และต่างฝ่ายต่างเป็นลูกหนี้เจ้าหนี้ซึ่งกันและกัน
ดังนั้นการหักกลบลบหนี้เปรียบเสมือนการสละสิทธิเรียกร้องในหนี้ที่ตนเองเป็นเจ้าหนี้ เพื่อแลกกับประโยชน์ที่ตนจะไม่ต้องชำระหนี้ในอีกหนี้หนึ่งที่ตนเป็นลูกหนี้ หากไม่มีหนี้ซึ่งกันและกันหรือเป็นลูกหนี้อยู่ฝ่ายเดียวก็จะไม่มีหนี้ที่ตนเป็นเจ้าหนี้อันจะนำมาหักกลบลบหนี้ได้
เนื่องจากการหักกลบลบหนี้มีขึ้นเพื่อแก้ปัญหาการชำระหนี้อย่างเดียวกันไปมาโดยที่ไม่เป็นประโยชน์แก่ทั้ง 2 ฝ่าย ดังนั้นหนี้ที่จะนำมาหักกลบกันได้จึงต้องมีวัตถุแห่งหนี้เป็นอย่างเดียวกัน เช่น เป็นหนี้เงินเหมือนกัน หรือหนี้ส่งมอบทรัพย์สินชนิดเดียวกันหากหนี้ทั้ง 2 รายมีวัตถุแห่งหนี้ต่างกันก็ไม่สามารถหักกลบลบหนี้กันได้
เพราะหนี้ใดที่ยังไม่ถึงกำหนดชำระ เจ้าหนี้ย่อมไม่สามารถบังคับชำระหนี้ได้ ลูกหนี้ซึ่งเป็นเจ้าหนี้ในหนี้นั้นจึงไม่สามารถนำหนี้นั้นมาหักกลบลบหนี้กันได้ หนี้ทั้ง 2 รายที่ถึงกำหนดชำระนั้นอาจเกิดขึ้นไม่พร้อมกันก็ได้
แต่สิ่งสำคัญคือ ในขณะที่หักกลบลบหนี้ หนี้ทั้ง 2 รายต้องถึงกำหนดชำระแล้ว จึงจะสามารถหักกลบลบหนี้กันได้แม้หนี้ทั้ง 2 รายจะเป็นไปตามหลักเกณฑ์การหักกลบลบหนี้ข้างต้น
แต่กฎหมายได้ห้ามไม่ให้หักกลบลบหนี้กันได้ในบางกรณี ดังนี้
1.กรณีที่สภาพแห่งหนี้ฝ่ายหนึ่งจะไม่เปิดช่องให้หักกลบลบกันได้
2.กรณีที่ขัดกับเจตนาที่คู่กรณีได้แสดงไว้
3.กรณีที่หนี้หรือสิทธิเรียกร้องยังมีข้อต่อสู้อยู่
4.กรณีหนี้ที่เกิดแต่การอันมิชอบด้วยกฎหมาย
5.กรณีเป็นสิทธิเรียกร้องที่ศาลสั่งยึดไม่ได้
