การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 และภาวะเศรษฐกิจถดถอยในปัจจุบันส่งผลกระทบโดยตรงต่อการประกอบวิสาหกิจของนายจ้างเป็นอย่างมาก บางรายถึงขนาดต้องปิดกิจการ บางรายที่ยังคงดำเนินธุรกิจต่อไปแต่ก็จำเป็นต้องปรับเปลี่ยนการบริหารจัดการเพื่อความอยู่รอด ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อสภาพการจ้างเดิมที่นายจ้างกับลูกจ้างตกลงกันไว้
ก่อนอื่นต้องทำความเข้าในเบื้องต้นเสียก่อนว่า สิทธิและหน้าที่ระหว่างนายจ้างกับลูกจ้างมีแหล่งที่มาอยู่ 2 ประการ
ข้อตกลงในสัญญาจ้าง (terms & conditions of employment) เป็นข้อตกลงระหว่างนายจ้างกับลูกจ้างเป็นปัจเจกบุคคล กำหนดเงื่อนไขการจ้างการทำงาน ผลประโยชน์ตอบแทนการทำงานของทั้งสองฝ่าย โดยข้อตกลงเช่นนี้มีผลผูกพันเฉพาะคู่สัญญาเท่านั้น
ข้อตกลงในสัญญาจ้างมีลักษณะเป็นสัญญาในทางแพ่งระหว่างนายจ้างกับลูกจ้างคนที่เป็นคู่สัญญา การแก้ไขเปลี่ยนแปลงใดๆ จะทำได้ต่อเมื่อคู่สัญญาอีกฝ่ายยินยอม จึงจะมีผลใช้บังคับได้ อย่างไรก็ดี มีข้อควรระมัดระวังว่าข้อตกลงใหม่นี้จะต้องไม่ขัดหรือแย้งต่อกฎหมายเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน มิฉะนั้น จะตกเป็นโมฆะ
ข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง (collective bargaining agreement) เป็นข้อตกลงร่วมกันระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง รวมทั้งองค์กรแรงงาน มีเนื้อหาเกี่ยวกับเงื่อนไขการจ้างการทำงาน กำหนดวันเวลาทำงาน ค่าจ้างสวัสดิการ การเลิกจ้าง หรือผลประโยชน์อื่นของนายจ้างหรือลูกจ้าง อันเกี่ยวกับการจ้างการทำงาน ข้อตกลงนี้มีผลผูกพันทั้งฝ่ายนายจ้างและฝ่ายลูกจ้างในลักษณะมหภาค
การแก้ไขเปลี่ยนแปลงข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง โดยหลักจะต้องปฏิบัติตามขั้นตอนและวิธีการที่กำหนดไว้ตาม พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. 2518 มีขั้นตอนดังนี้